CORRUPCIÓN Á PALESTRA

PUBLICADO EN : Diario de Ferrol; Galicia Confidencial; La Opinión; La Región; Faro de Vigo; Atlántico Diario;  Globedia

A corrupción que infecta a actividade política e a esfera institucional,  chegou ata aquí   da man do réxime do 78, e como trazo característico dos partidos da transición non poderá ser superada  sen facer caer electoralmente aos membros deste séquito.

Representa en torno ao 18,5% do PIB, e a pesar que o seu soporte legal ten  sufrido modificacións  de calado por conciliación coas políticas de transparencia  e igualmente por suxeición ao dereito europeo, a contratación pública en España segue sendo o referente por antonomasia da corrupción,  iso polo menos é a noticia que promulgan a diario  os medios de información a través dos repetidos escándalos, Gurtel, Púnica, ERES, por citar algúns. 

Circunstancia  que pon de manifesto  que  unha cousa é  a adecuación   ao formulismo xurídico  e outra diametralmente oposta  as prácticas levadas a termo  nos procedementos de contratación. Sendo por iso que  a  descoordinación entre ambos os aspectos  é de tal calibre que toda coincidencia por inusitada débese entender  como unha atípica excepción que de ningún xeito o referente dunha regra de comportamento.

A repercusión  económica dos prexuízos ocasionados é de tal transcendencia que abonda con dicir  que a factura da corrupción na contratación pública supera con fartura  os 48.000 millóns de euros ,  unha contía que por descomunal vén evidenciar que se en substitución  á actual deriva impuxésese o rigor e a disciplina  nos procedementos de contratación,  non só lograríase a rexeneración do sistema, senón que tamén, corrixiríase dunha plumada  a tendencia  ao enfraquecimiento característico  das contas públicas. 

Debendo erradicarse como regra  xeral a mala praxe e as prácticas colusorias que caracterizan os procesos de licitación, e moi especialmente  as consistentes en utilizar a discrecionalidade  que se lle permite á Administración contratante recorrer abusivamente  á modalidade da «adxudicación directa», baixo  a formalidade do procedemento negociado; cuxa tramitación na práctica, tradúcese en convidar a tres empresas, dúas delas, "meros comparsas", e adxudicar, bastante caro, "ao elixido". Formato que de xeito evidente  impide a libre concorrencia ademais de transmutar a transparencia en opacidade.   

Valga como inusitado exemplo a excentricidade procedimental  do  ocorrido no coruñés concello de Fene, onde, a pesar da constancia de informes  negativos no expediente de contratación, refugando a participación  de contratistas da comarca,  o Goberno municipal optou por cursar  invitación para a execución dunha obra   a unha empresa contratista  radicada ao lonxe da Andalucía onubense, cuxa oferta curiosamente resultou ser a mais vantaxosa, o que a converteu   en adxudicataria   pero  nunca executora das obras, ao ser estas realizadas  en diferido,  en forma de efectiva  simulación a través da  singular modalidade de subcontratación total por empresa interposta con asentamento de localización na  comunidade galega ,e dicir, un esperpento contractual.

Sendo  feitos como o relatado, os que veñen acreditar   a existencia dun favoritismo institucionalizado   e a proliferación  dun  trato desigual, cuxas consecuencias fan que  cada día sexa maior o número de empresarios  que   por " xustificado receo"  opten   por renunciar a presentarse a concursos públicos. Decisión  que en moitos casos trae implícito o propio peche da actividade patronal,  e na mellor das situacións, un prexuízo xeneralizado ao conxunto das  Pemes gremiais  que por limitada participación  a este  tipo de procesos, e a repercusión á baixa  na  súa cota de mercado vense obrigadas pola situación   a aplicar medidas constrinxentes de reaxuste empresarial cuxas consecuencias prexudican nos substancial á economía e ao emprego. 

É por iso  que a ausencia dunha política coherente para a contratación pública en todos  os niveis da Administración, non só impide a rexeneración do mercado de licitación senón que a súa carencia facilita en maior medida a proliferación da corrupción. Feito que sumado á insuficiencia de medidas de control, acentúa  aínda mais a precariedade do sistema facilitando con iso  que os instruídos en malas  practicas amplíen o seu dominio  sobre   o mercado de contratación.

Ante este escenario e partindo da base   que non   hai peor inimigo da loita anticorrupción que a impunidade, en razón á súa condición crecente, hase de recoñecer que a pesar da expansión lexisladora  posta en práctica anos atrás para sancionar as prácticas corruptas na contratación pública, o certo é que  a súa aplicación  non produciu  de momento as fachendosas solucións que se auguraban  como pon de manifesto  a falta de resultados  á hora de previr e reprimir  esta clase de delitos.  

Fracaso motivado  polo empeño en establecer  novos tipos penais buscando soamente  o rédito político,  sen asumir  no esencial que a corrupción é a característica axial do sistema político do 78  e o seu trazo característico; que non haberá forma de combater , en tanto no conxunto de medidas  de aplicación non se regule a non prescrición dos delitos de corrupción do mesmo xeito que a incautación os bens  dos condenados como  os da súa contorna familiar e  a imposibilidade a beneficios penais sen a  restitución das cantidades subtraídas. 

En conclusión,   xusto o que non se contemplan  no marco lexislativo das actuais  medidas anticorrupción.